Decydujący wpływ na ukształtowanie się kuchni japońskiej oraz kulutry kulinarnej miały uwarunkowania geograficzne.
Japonia jest krajem wyspiarskim, otoczonym wodami dlatego dominującymi jej składnikami są świeże ryby, owoce morza oraz ryż który został sprowadzony z kontynentalnej części Azji przez półwysep Koreański. Jego uprawa szybko rozpowszechniła się na całym terytorium Japonii.
Kuchnia japońska ceni sobie swieżość, oraz sezonowość produktów kierując się maksymą zapisaną w źródłach:„Zawsze staraj się jeść potrawy wyróżniające się piecioma właściwościami: piękne, o przyjemnym zapachu, delikatnie i miękkie, lekkostrawne oraz wysokiej jakości. Pozostałych unikaj!” pozostałe zapisy podkreślają pochodzenie najlepszego pożywienia z mórz i oceanów.
Mówi się, że potrawy należy spożywać wszystkimi zmysłami angażując nie tylko zmysł smaku, ale również wzroku i węchu. Mała popularnośc mięsa wiąże się natomiast z przyjęciem buddyzmu, który całkowicie zakazał jego spożywania.
W tym okresie zyskiwał na popularności sposób konserwacji pożywienia, polegający na naprzemiennym układaniu w beczkach warstw ryżu i ryb. Początkowo ryż pełnił funkcję konserwujące jednak z czasem zaczęto podawać go razem z surowymi rybami. Połączenie tych dwóch składników to narodziny esencji kuchni japońskiej jakim jest sushi. Forma podania surowej ryby i ryżu jest do dziś najbardziej popularnym daniem w Japonii.
Warty zauważenia jest również fakt, iż Japończycy to najbardziej długowieczny naród świata a tradycyjna kuchnia japońska -Washoku została wpisana na listę Światowego Niematerialnego Dziedzictwa Kulturalnego.